Συρία: οι Κούρδοι ζητούν πολιτιστικά και πολιτικά δικαιώματα

Δαμασκός - Συρία

Οι Κούρδοι, οι οποίοι κέρδισαν την Πέμπτη την πολιτογράφηση 300 000 «απατρίδων» μετά από μισό αιώνα αναμονής και διαμαρτυριών, διεκδικούν τώρα την αναγνώριση της πολιτιστικής τους ιδιαιτερότητας  και μία θέση  στην πολιτική ζωή της χώρας.

«Αυτό είναι προφανώς ένα θετικό βήμα, αλλά εμείς θα συνεχίσουμε να διεκδικούμε τα πολιτικά, πολιτιστικά και κοινωνικά δικαιώματα μας», είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο  Ειδήσεων (ΓΠΕ, AFP) ο Ραντίφ Μουσταφά, πρόεδρος της Κουρδικής Επιτροπής για τα  Ανθρώπινα Δικαιώματα».

Αντιμετωπίζοντας μια πρωτοφανή κίνηση διαμαρτυρίας για πάνω από τρεις εβδομάδες, ο Πρόεδρος Μπασάρ αλ-Άσαντ ανακοίνωσε μεταρρυθμίσεις και η πρώτη ήταν να εκδώσει διάταγμα για τη χορήγηση υπηκοότητας σε άτομα κουρδικής καταγωγής, τα οποία την είχαν στερηθεί μετά από  την αμφισβητούμενη απογραφή του 1962.

«Είναι ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, διότι αποκαθιστά μια αδικία μισού αιώνα», λέει από τη πλευρά του ο Αλλίκο Φουάντ, μέλος της επιτροπής του κουρδικού πολιτικού κόμματος Yakiti, που είναι απαγορευμένο όπως οι άλλες πολιτικές κινήσεις στη Συρία με εξαίρεση το κόμμα Μπάαθ και άλλες ορισμένες μικρότερες ομάδες που πρόσκεινται σ αυτό.

Κατά τη διάρκεια της διάλυσης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, οι Κούρδοι σκόρπισαν στη Τουρκία, το Ιράν, το Ιράκ και τη Συρία.  Στη χώρα αυτή, όπου δεν υπάρχουν συγκεκριμένες στατιστικές για αυτή τη εθνική ομάδα, αντιπροσωπεύουν περίπου το 9% του πληθυσμού, δηλαδή σχεδόν 2 εκατομμύρια ψυχές. Σήμερα υπάρχουν 12 (απαγορευμένα) κουρδικά κόμματα, όλα κοσμικά.  Από αυτά, το Yakiti, Κουρδικό Δημοκρατικό Κόμμα στη Συρία, το κουρδικό κόμμα Yazidi, και η Δημοκρατική Ένωση (κοντά στο Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν, PKK) είναι τα πλέον σημαίνοντα. Σε μια χώρα που παρουσιάζεται ως η καρδιά του Αραβισμού, τα κόμματα αυτά δεν πρεσβεύουν αποσχιστικές πολιτικές, αλλά θέλουν να μιλήσουν την kumandji,  μία από τις δύο κουρδικές γλώσσες. «Θέλουμε τη διδασκαλία της κουρδικής στα σχολεία, όπως τα  γαλλικά και τα αγγλικά, θέλουμε να μπορούμε  να τελούμε τις γιορτές μας χωρίς να παρενοχλούμαστε από τις υπηρεσίες ασφαλείας και να έχουμε πολιτιστικά κέντρα ώστε να γίνει γνωστή  η ιστορία μας και να διδαχτούμε την κληρονομιά μας», δήλωσε ο κ. Αλλίκο. Όλα αυτά είναι μέχρι στιγμής απαγορευμένα σε αυτόν τον πληθυσμό, γεωργικό στη συντριπτική πλειοψηφία του, που ζει στην βορειοανατολική Συρία, στα σύνορα με την Τουρκία, το Ιράκ και το Ιράν. Τον Νοέμβριο του 2009, το Παρατηρητήριο για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, που εδρεύει στη Νέα Υόρκη, είχε ζητήσει από τις συριακές αρχές να «τερματίσει» την καταστολή εναντίον αυτής της κοινότητας και κατήγγειλε «την φυλάκιση των Κούρδων ηγετών και την απαγόρευση συγκεντρώσεων για τον εορτασμό του κουρδικού πολιτισμού». Από πολιτικής άποψης, ο κ. Αλλίκο επιθυμεί «το άνοιγμα ενός διαλόγου μεταξύ των ηγετών του κουρδικού πολιτικού κινήματος και της εξουσίας» και «την αναγνώριση της ιδιαιτερότητας μας, μέσω μιας μορφής αυτονομίας στις περιοχές με κουρδική πλειοψηφία», αιτήματα που το καθεστώς δεν είναι έτοιμο να δεχτεί. Σε μία χειρονομία καλής θέλησης, την Τετάρτη, οι αρχές απελευθέρωσαν 48 κρατούμενους, κυρίως Κούρδους, οι οποίοι είχαν συλληφθεί πριν από ένα χρόνο στο βόρειο μέρος  της χώρας σε επεισόδια κατά τη γιορτή του Νεβρόζ (Πρωτοχρονιά), ανακοίνωσαν έξι οργανώσεις για την υπεράσπιση των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Την περασμένη Παρασκευή, έλαβαν χώρα στη Καμισλί  και Αμούντα (βόρεια) διαδηλώσεις υπέρ της δημοκρατίας για πρώτη φορά από την έναρξη των διαμαρτυριών της 15ης  Μάρτιου.